บริษัทจำกัด

โดย ผศ.ดร.ยุทธนา ศรีสวัสดิ์ อาจารย์ประจำวิชากฎหมายภาษีอากร

บริษัทจำกัด คือ บุคคลประเภทหนึ่งที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายซึ่งไม่ได้เป็น บุคคลธรรมดา แต่กฎหมายกำหนดเป็นนิติบุคคลแยกต่างหากจากผู้ถือหุ้นซึ่งเป็นเจ้าของ โดยปกติจะถูกจัดตั้งขึ้นเพื่อวัถตุประสงค์ทางธุรกิจ¹ โดยต้องมีผู้เข้าร่วมก่อตั้งอย่างน้อย 2 คน² และมีรายได้จะมีหน้าที่ต้องเสีย ภาษีเงินได้นิติบุคคล ด้วย ไม่ว่าจะตั้งขึ้นตามกฎหมายไทยหรือตามกฎหมายต่างประเทศ³

การจดทะเบียนบริษัทจำกัด

การจดทะเบียนบริษัทต้องทำดำเนินการที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) กระทรวงพาณิชย์ หรือสำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าพื้นที่ใกล้บ้าน โดยผู้ก่อตั้งอย่างน้อย 2 คนจะต้องร่วมกันกรอกรายละเอียดและลงชื่อใน ‘หนังสือบริคณห์สนธิ’ ซึ่งเป็นเอกสารสำคัญที่จำเป็นต้องใช้เพื่อนำไปจดทะเบียนบริษัทต่อไป ⁴

ทั้งนี้ ก่อนจดทะเบียนบริษัทต้องดำเนินการจองชื่อบริษัทบนระบบจองชื่อนิติบุคคลของ DBD ให้เรียบร้อยก่อน

หนังสือบริคณห์สนธิ

หนังสือบริคณห์สนธิ (Momedandum) เป็นแบบฟอร์มที่ใช้สำหรับจดทะเบียนบริษัท ซึ่งจะมีข้อมูลสำคัญที่จำเป็นต้องใช้ เช่น ทุนจดทะเบียนบริษัท จำนวนหุ้น มูลค่าหุ้น ชื่อผู้จัดตั้งบริษัท (ผู้เริ่มก่อการ) วัตถุประสงค์ของบริษัท เป็นต้น

ขั้นตอนการตั้งบริษัท

1. ผู้เริ่มก่อการ (promoters) อย่างน้อย 2 คน เข้าชื่อกันทำหนังสือบริคณห์สนธิ
2. ผู้เริ่มก่อการประชุมตั้งบริษัทเพื่อลงชื่อผู้เข้าชื่อซื้อหุ้น ตั้งกรรมการบริษัทชุดแรกสำหรับรับหน้าที่บริหารบริษัท และตั้งผู้ชำระบัญชี⁵
3. กรรมการบริษัทเรียกให้ผู้เข้าชื่อซื้อหุ้นชำระเงินค่าหุ้นอย่างน้อยจำนวน 25% ของมูลค่าหุ้นที่จองซื้อไว้⁶ (หรือจะเรียกชำระเต็มจำนวนก็ได้ ขึ้นอยู่กับกรรมการบริษัท)
4. กรรมการบริษัทไปยื่นคำขอจดทะเบียนบริษัทที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) กระทรวงพาณิชย์ หรือสำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าพื้นที่ใกล้บ้าน พร้อมทั้งเสียค่าธรรมเนียมทางราชการ⁷ (สามารถเตรียมเอกสารให้เรียบร้อยแล้วมอบอำนาจตัวแทนไปดำเนินการจดบริษัทแทนได้)

เมื่อจดทะเบียนบริษัทสำเร็จแล้ว บริษัทก็จะมีสภาพเป็นนิติบุคคลที่ถูกต้องตามกฎหมาย⁸ และจะถูกประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อให้รับรู้ว่ามีสถานะเป็น บริษัทจำกัด ที่ถูกต้องตามกฎหมายต่อไป⁹ รวมถึงจะได้รับ ใบสำคัญแสดงการจดทะเบียนบริษัทจำกัด มาด้วยจำนวน 1 ฉบับ¹⁰ 

ข้อมูล/เอกสารประกอบการขอจดทะเบียนบริษัท

1. ผู้จัดตั้งบริษัท (ผู้เริ่มก่อการ) อย่างน้อย 2 คน

• สำเนาบัตรประชาชน คนละ 1 ฉบับ
• เบอร์โทรศัพท์
• อีเมล

2. พยาน จำนวน 2 คน¹¹

• สำเนาบัตรประชาชน คนละ 1 ฉบับ
• เบอร์โทรศัพท์

3. ข้อมูลบริษัท

• ชื่อบริษัทภาษาไทย (ต้องดำเนินการจองชื่อผ่านระบบจองชื่อนิติบุคคล กรมพัฒนาธุรกิจการค้าให้เรียบร้อยก่อน)
• ชื่อบริษัทภาษา English
• กรณีต้องการให้จองชื่อบริษัทให้
• ทุนจดทะเบียน (ขั้นต่ำ 10 บาท)
• มูลค่าหุ้น (ขั้นต่ำ 5 บาท/หุ้น) 
• รายละเอียดของธุรกิจ (อธิบายให้ละเอียดที่สุดเพื่อจัดทำวัตถุประสงค์ได้ครบถ้วน)
• ที่อยู่ภาษาไทย
• ที่อยู่ภาษา English
• เบอร์โทรศัพท์ 
• เบอร์โทรสาร (ถ้ามี)
• อีเมล 
• ชื่อและนามสกุลผู้ตรวจสอบบัญชี, เลขที่ใบอนุญาต, และค่าตอบแทน (ถ้ามี)
• แผนที่ของสถานประกอบการ
• สำเนาทะเบียนบ้านที่ใช้ตั้งเป็นสถานประกอบการ
  • กรณีผู้จัดตั้งไม่ใช่เจ้าของกรรมสิทธิ์ 
    • สำเนาบัตรประชาชนของเจ้าของกรรมสิทธิ์
    • หนังสือยินยอมให้ใช้สถานที่
    • สัญญาเช่า (ถ้ามี)
      • กรณีผู้ให้เช่า หรือผู้เช่าเป็นบริษัท หรือทั้งผู้ให้เช่าและผู้เช่าเป็นบริษัท
        • หนังสือรับรองของบริษัทผู้เช่าและ/หรือผู้ให้เช่า พร้อมกรรมการเซ็นรับรองทุกหน้า
        • สำเนาบัตรประชาชนกรรมการผู้มีอำนาจเซ็นเอกสารของบริษัทผู้เช่าและ/หรือผู้ให้เช่า
        • สำเนาทะเบียนบ้านของกรรมการผู้มีอำนาจเซ็นเอกสารของบริษัทผู้เช่าและ/หรือผู้ให้เช่า
        • หนังสือยินยอมให้ใช้สถานที่ จากบริษัทผู้เช่าและ/หรือผู้ให้เช่า
• อัตราส่วนการถือหุ้นของผู้ถือหุ้นแต่ละคน 
• รายชื่อผู้ที่จะเป็นกรรมการบริษัท (ผู้มีอำนาจตัดสินใจทางธุรกิจของบริษัท)
• รายชื่อกรรมการบริษัทที่จะมีอำนาจเซ็นเอกสารของบริษัท (ผู้มีอำนาจตัดสินใจและลงนามในเอกสารเพื่อให้มีผลผูกพันทางธุรกิจ)
• ตราประทับ (ถ้ามี)

อยากให้ iTAX ช่วยดูแลเรื่องจดทะเบียนบริษัท

สอบถามค่าบริการได้ที่ 062-486-9787

ติดต่อ iTAX sme

การเปิดบัญชีธนาคารให้บริษัท

ข้อมูลเพิ่มเติมสำหรับการจัดทำรายงานการประชุมเพื่อเปิดบัญชีธนาคารสำหรับสมัครใช้บริการธุรกรรมออนไลน์ ได้แก่

• ชื่อธนาคาร 
• สาขา
• ประเภทบัญชีเงินฝาก (ออมทรัพย์/กระแสรายวัน) 
• รายชื่อกรรมการที่มีอำนาจเบิกจ่าย

การยื่นขอรหัสในการยื่นงบการเงินออนไลน์ กรมพัฒนาธุรกิจการค้า (E-Filling DBD)

• สำเนาบัตรประชาชนกรรมการผู้มีอำนาจเซ็นเอกสารของบริษัท
• สำเนาทะเบียนบ้านของกรรมการผู้มีอำนาจเซ็นเอกสารของบริษัท

ความเป็นเจ้าของ (ผู้ถือหุ้น)

ผู้ที่เป็นเจ้าของบริษัทจำกัด เรียกว่า ผู้ถือหุ้น ซึ่งกำหนดสัดส่วนตามจำนวนหุ้นของบริษัทที่ผู้ถือหุ้นแต่ละคนถือไว้ ผู้ถือหุ้นอาจเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลก็ได้ แต่ผู้ถือหุ้นจะต้องไม่มีจำนวนไม่น้อยกว่า 2 คน

มูลค่าหุ้นและทุนจดทะเบียนของ บริษัทจำกัด

บริษัทจำกัด จะออกหุ้นจำนวนเท่าไหร่ก็ได้ แต่ต้องกำหนดมูลค่าหุ้นเท่าๆ กัน และต้องออกหุ้นไม่น้อยกว่า 3 หุ้น โดยมูลค่าหุ้นต้องไม่น้อยกว่าหุ้นละ 5 บาท¹² 

การเริ่มต้นบริษัทครั้งแรก บริษัทยังไม่จำเป็นต้องมีเงินเท่าทุนทะเบียนก็ได้ แต่การเรียกเก็บเงินค่าหุ้นครั้งแรกจะต้องเรียกเก็บอย่างน้อย 25% ของทุนจดทะเบียน¹³ เช่น บริษัทกำหนดให้มีทุนจดทะเบียน 1,000,000 บาท บริษัทยังไม่จำเป็นต้องมีเงิน 1,000,000 บาท เท่าทุนจดทะเบียนก็ได้ แต่เมื่อกรรมการบริษัทเรียกเก็บเงินค่าหุ้นจากผู้ถือหุ้น กรรมการต้องเรียกเก็บอย่างน้อย 25% ของทุนจดทะเบียน ดังนั้น หากผู้ถือหุ้นมีหุ้นมูลค่า 100,000 บาท จะต้องชำระค่าหุ้นครั้งแรกอย่างน้อย 25,000 บาท ทำให้บริษัทจะมีเงินค่าหุ้นที่เรียกเก็บได้ครั้งแรกอย่างน้อย 250,000 บาท เป็นต้น

การเข้าหุ้นและการคุ้มครองความรับผิดของผู้ถือหุ้น

ผู้ถือหุ้นจะต้องถือหุ้นในบริษัทอย่างน้อย 1 หุ้น ทั้งนี้ ผู้ถือหุ้นได้รับความคุ้มครองให้รับผิดชอบต่อหนี้สินของบริษัทเพียงเท่ากับมูลค่าหุ้นที่ตนยังชำระไม่ครบเท่านั้น¹⁴ เช่น ถ้าผู้ถือหุ้นมีหุ้นมูลค่า 100,000 บาท แต่เคยชำระค่าหุ้นครั้งแรกไป 25,000 บาท หากบริษัทมีหนี้ที่ต้องรับผิดชอบ ผู้ถือหุ้นรายนี้จะต้องรับผิดเพียงเท่าที่ยังชำระค่าหุ้นไม่ครบ นั่นคือ 75,000 บาท นั่นเอง

ดังนั้น หากชำระค่าหุ้นเต็มครบจำนวนแล้วจะไม่ต้องรับผิดชอบต่อหนี้ของบริษัทเพิ่มเติมเป็นการส่วนตัวอีก เช่น ถ้าผู้ถือหุ้นมีหุ้นมูลค่า 100,000 บาท และได้ชำระค่าหุ้นจนเต็มครบ 100,000 บาท หากบริษัทมีหนี้ที่ต้องรับผิดชอบ ผู้ถือหุ้นรายนี้จะไม่ต้องรับผิดชอบอะไรเพิ่มเติมอีกแล้ว เพราะชำระค่าหุ้นครบไปแล้ว

กรรมการบริษัท

กรรมการบริษัทเป็นผู้ทำหน้าที่บริหารจัดการกิจการต่างๆ ของบริษัทให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย โดยกรรมการชุดแรกจะรับมอบหน้าที่ดังกล่าวมาจากผู้ก่อตั้งบริษัท¹⁵

การประชุมผู้ถือหุ้น

กรรมการบริษัทจะต้องจัดให้มีการประชุมผู้ถือหุ้นทั่วไปเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ซึ่งโดยปกติจะเรียกว่า การประชุมสามัญ¹⁶

การเรียกประชุมผู้ถือหุ้น จะต้องมีการส่งคำบอกกล่าวเรียกประชุมใหญ่โดยวิธีลงพิมพ์โฆษณาในหนังสือพิมพ์แห่งท้องที่อย่างน้อยหนึ่งคราวก่อนวันนัดประชุมไม่น้อยกว่า 7 วัน และส่งทางไปรษณีย์ตอบรับไปยังผู้ถือหุ้นทุกคนที่มีชื่อในทะเบียนของบริษัทก่อนวันนัดประชุมไม่น้อยกว่า 7 วัน โดยคำบอกกล่าวเรียกประชุมใหญ่นั้น ให้ระบุสถานที่ วัน เวลา และวาระที่จะประชุมกันด้วย¹⁷

มติพิเศษ

ในการดำเนินกิจกรรมของบริษัทบางอย่าง บริษัทจำเป็นต้องได้รับมติพิเศษเนื่องจากเป็นเรื่องสำคัญ ได้แก่

1. การเปลี่ยนแปลงแก้ไขข้อบังคับ¹⁸
2. การเปลี่ยนแปลงแก้ไขหนังสือบริคณห์สนธิ¹⁹
3. การเพิ่มทุนจดทะเบียน²⁰
4. การออกหุ้นใหม่ให้เหมือนหนึ่งว่าได้ใช้เต็มค่าแล้ว หรือได้ใช้แต่บางส่วนแล้วด้วยอย่างอื่นนอกจากให้ใช้เป็นตัวเงิน²¹
5. การลดทุนจดทะเบียน²²
6. การเลิกบริษัท²³
7. การควบบริษัท²⁴

มติพิเศษที่สมบูรณ์จะต้องมาจากท่ีประชุมใหญ่ผู้ถือหุ้น โดยจะต้องได้รับคะแนนไม่ต่ำกว่า 3 ใน 4 ของจำนวนเสียงทั้งหมดของผู้ถือหุ้นที่มาประชุมและมีสิทธิออกเสียงลงคะแนน²⁵ และต้องบอกกล่าวการเรียกประชุมใหญ่ล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 14 วัน²⁶ ดังนั้น ถ้าได้เสียงสนันสนุนตั้งแต่ 75% ขึ้นไปอย่างถูกต้องแล้ว ก็จะได้รับมติพิเศษไปดำเนินการต่อได้

ข้อสังเกต: หากเป็นกรณีอื่นที่ไม่ต้องการมติพิเศษ เช่น เปลี่ยนแปลงกรรมการบริษัท ที่ประชุมผู้ถือหุ้นย่อมสามารถทำได้โดยอาศัยเสียงข้างมากโดยไม่ต้องใช้มติพิเศษ

การเสียภาษีเงินได้

บริษัทจำกัดต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลโดยปกติจะใช้อัตราภาษีคงที่ 20% ซึ่งต่ำกว่าอัตราภาษีสูงสุดของบุคคลธรรมดาที่เก็บในอัตรา 35%

อยากจดบริษัท มีมืออาชีพดูแลให้สบายใจกว่า

สอบถามค่าบริการ 062-486-9787

ติดต่อ iTAX sme

อ้างอิง

1. ^

   มาตรา 1012 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

2. ^

   มาตรา 1097 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

3. ^

   มาตรา 39 ประมวลรัษฎากร

4. ^

   มาตรา 1097 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

5. ^

   มาตรา 1108 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

6. ^

   มาตรา 1110 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

7. ^

   มาตรา 1018 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

8. ^

   มาตรา 1115 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

9. ^

   มาตรา 1021 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

10. ^

    มาตรา 1111 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

11. ^

    มาตรา 1099 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

12. ^

    มาตรา 1117 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

13. ^

    มาตรา 1105 วรรคสาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

14. ^

    มาตรา 1096 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

15. ^

    มาตรา 1110 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

16. ^

    มาตรา 1171 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

17. ^

    มาตรา 1175 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

18. ^

    มาตรา 1145 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

19. ^

    มาตรา 1145 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

20. ^

    มาตรา 1220 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

21. ^

    มาตรา 1221 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

22. ^

    มาตรา 1224 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

23. ^

    มาตรา 1236(4) ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

24. ^

    มาตรา 1238 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

25. ^

    มาตรา 1194 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

26. ^

    มาตรา 1175 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์